Katrien Verhegge: ‘Opvoeden als gedeelde verantwoordelijkheid’
‘Potjestraining wordt taak voor de crèche.’ Zo luidde de titel boven een artikel naar aanleiding van een doctoraatsstudie over zindelijkheidstraining(DS 19 december) . Ouders zouden geen tijd hebben voor zindelijkheidstraining en daartoe minder gemotiveerd zijn door het gebruik van wegwerpluiers.
Is het effectief zo dat ouders moedwillig hun taken doorschuiven naar crèches? Hebben ze minder tijd voor de potjestraining? Zou het beter zijn om massaal terug te grijpen naar katoenen luiers?Allemaal terechte vragen en bedenkingen. Bij Kind en Gezin hebben wij niet meteen elementen om het één of het ander te beoordelen. Wel wil ik even stilstaan bij hoe dit onderzoek ons kan inspireren over hoe we naar opvoeden kunnen kijken.
Hels tempo
Het is een feit dat er veel meer gezinnen zijn waarbij beide ouders gaan werken, waardoor het ook heel normaal is dat er meer kinderen van kinderopvang gebruikmaken. Ook op het moment dat ze de leeftijd hebben om zindelijk te worden.
Het is ook een feit dat het tempo van onze maatschappij hoog ligt en het zeker voor gezinnen met jonge kinderen niet evident is om dit helse tempo bij te benen.
We kunnen ons daar vragen bij stellen. Maar deze vaststelling biedt ook een mooie kans om de opvoeding van jonge kinderen vooral vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid te bekijken. Het zo wijd verspreide citaat ‘It takes a village to raise a child’ is vandaag de dag meer dan ooit aan de orde.
Vroeger groeiden kinderen op onder de kerktoren en konden ouders rekenen op de steun van een ruime familiekring. Nu is er minder ruimte bij oma en opa en de oudere zussen en broers. Het zijn nu anderen die ‘het dorp’, ‘de gemeenschap’ vormen rond een kind en zo samen elk kind kansen geven.
Zeker voor jonge kinderen zijn de kinderopvang en het kleuteronderwijs belangrijke partners om samen met de ouders de ontwikkeling van het kind te ondersteunen. Maar laat ons niet vervallen in de discussie of taken nu al dan niet doorgeschoven worden van de een naar de ander; of dat ouders alleen nog maar de mooie ‘jobkes’ willen en de rest overlaten aan anderen.
Ik blijf ervan overtuigd dat elke ouder het beste voor heeft met zijn kind, maar daarbij heel graag het partnership aangaat met anderen die ook gedurende een tijd samen zorg dragen voor zijn kind.
Dialoog aangaan
Dit is een oproep om vanuit de kinderopvang en de kleuterschool de dialoog aan te gaan met ouders over hoe er samengewerkt kan worden om elk kind op dat moment te omringen met de nodige zorgen. En misschien is dat ook zo voor de potjestraining die thuis gestart is, maar die niet zo vlot loopt, en waar de kinderbegeleider of de onthaalmoeder wel weg mee weet.
Er kan vanuit de kinderopvang en de kleuterschool samen zeker nog gekeken worden hoe we ouders rond dat eenvoudige proces van zindelijkheidstraining nog beter kunnen ondersteunen.
Wij zijn er in elk geval meer en meer van overtuigd dat we in onze samenleving veel kansen hebben om kinderen met de meest fantastische mensen te omringen, zolang we maar bereid zijn om de handen in elkaar te slaan en de dialoog aan te gaan zodat het kind geen slachtoffer wordt van volwassenen die naast elkaar praten.