Paul Quirynen: ‘Advocaat en seksualiteit’
Amper één generatie geleden werd overspel binnen een huwelijk nog strafbaar gesteld met gevangenisstraf. Het criterium voor het plegen van dit misdrijf was voor de vrouw een éénmalig seksueel avontuur doch voor de man was men toleranter, er diende een bewijs te zijn van onderhoud van bijzit. Een schoolvoorbeeld van discriminatie vandaag.
Tot ongeveer 1980 werden dossiers van overspel nog behandeld voor de correctionele rechtbank en wanneer partijen militair waren was er de bevoegdheid van de krijgsraad, die gebeurlijk ook “te velde” zetelde… Heimwee naar vroeger, in geen geval…
Een advocaat die werkt binnen de sector van het familierecht en het strafrecht wordt vandaag de dag overspoeld met seksueel geladen dossiers : aanrandingen allerhande, loverboys , groepsverkrachtingen, misbruik binnen de kerk en andere sectoren, vaak extreme situaties waarbij één partij macht gebruikt over de andere en waarbij meestal een kwetsbaar slachtoffer zwaar geschokt is in het vertrouwen dat hij stelde in een medemens. Het moet Miel Cools geweest zijn die wellicht ook in de jaren 80 nog zong over het knijpen van de katjes in het donker. Vandaag helaas situeert seksueel grensoverschrijdend gedrag zich niet alleen meer in eigen kringen of achter geheimzinnige gordijnen doch wordt het aan jongeren en aan de samenleving in overvloed aangeboden met enkele muiskliks via internet, smartphones en sociale media.
Alarmerend
De recent gepubliceerde cijfers rond aangiften van verkrachting zijn toch wel alarmerend en op mijn kantoor zie ik ook hoe jongeren onder elkaar seksualiteit gaan gebruiken als genotsmiddel alleen voor zichzelf en als instrument of lokmiddel voor geld of invloed. Bij sommige groepen van jongeren, al dan niet bepaald door culturele achtergronden, bestaan er nauwelijks nog grenzen en wordt een medemens louter nog een middel om eigen doelen te bereiken. Wie bij beleving van seksualiteit geen grenzen kent, denkt en handelt louter egoïstisch en maakt zichzelf wijs dat ieder mens alleen maar moet bezig zijn met zijn eigen individueel belang.
Ieder diepgaand gesprek met slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag toont aan hoe blijvend gekwetst deze mensen dienen verder te leven en hoe vaak hun verder verwachtingspatroon zwaar is verstoord. Een tragische vaststelling is ook dat quasi alle slachtoffers in dit verband reeds vogels waren met slappe vleugels. Zij die reeds kwetsbaar zijn hebben geen weerstand en worden andermaal een gemakkelijke prooi voor soms laffe daders. En een pijnlijke vaststelling is eveneens dat bepaalde daders nauwelijks nog hun emoties of gevoelens zichtbaar en bespreekbaar maken. In vonnissen kon je reeds lezen dat bepaalde daders zich volgens rechters blijkbaar gedragen als “roofdieren” en deze omschrijving sluit volledig aan bij de vaststelling aan een totaal gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel en aan besef dat men ook anderen zware schade berokkent.
Onderwijs en opvoeding
Het is goed dat rechtbanken via strafprocedures voorbeelden stellen en signalen uitsturen over evoluties in onze samenleving. Helaas zijn repressie en justitie geen wondermiddelen om het tij te keren daar strafzaken de feiten achterna hollen en slechts de brokken kan lijmen die reeds gemaakt zijn. Veeleer zal via onderwijs en opvoeding fundamenteel nagedacht moeten worden hoe jongeren zorgzaam met seksualiteit kunnen omgaan door een context te creëren waar evenveel aandacht is voor het fundamenteel respect voor een medemens, voor het aanvaarden van de gelijkheid van geslachten en het recht op seksuele integriteit in hoofde van ieder medemens. Het recht op vrijheid in hoofde van ieder individu blijft belangrijk doch ieder mens heeft ook de plicht om dit recht te verzoenen met zijn plicht om respect op te brengen voor de waardigheid en integriteit van zijn medemens, hoe dan ook.